خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی گردشگری تهران برای دومین بار با نمایشگاه صنایع دستی ترکیب شد. هشتم اسفند ماه آخرین روز از برپایی این نمایشگاه بود. امسال بر خلاف سال گذشته که تازه ویروس کرونا شیوع پیدا کرده بود و خبرهای ضد و نقیضی از شیوع آن داخل کشور پخش می‌شد؛ در فضای بسیار محدودی در چهار سالن محل دائمی نمایشگاه‌های تهران برپا شد که بیشتر غرفه‌های مربوط به آن نیز ارگان‌های دولتی بودند تا بخش خصوصی.
اداره‌های کل میراث فرهنگی استان‌ها به جز قم و خوزستان در این برنامه شرکت کردند. یک بار گفته شد که خوزستان به دلیل مشکلات مالی و بار دیگر گفته شد به دلیل وضعیت قرمزی که شهرهای آن دارد در این برنامه حضور پیدا نکردند. با این وجود سازمان منطقه آزاد اروند غرفه داشت.
اما نمایشگاهی که قرار بود عنوان بین‌المللی داشته باشد و ونزوئلا به دلیل سفر وزیر گردشگری این کشور به ایران در نمایشگاه حضور داشته باشد، نه در حد بین‌المللی مطرح بود و نه غرفه‌ای به شرکت‌های خارجی داده شد.
نمایشگاه آنلاین نبود
این نمایشگاه در حالی برگزار شد که هیچیک از نمایشگاه‌های گردشگری و تخصصی و مهم در دنیا حتی با گذشته نیم قرن از برپایی، برگزار نشدند بلکه به دلیل شیوع ویروس کرونا به صورت آنلاین برنامه داشتند. اما این نمایشگاه در تهران همزمان با شیوع ویروس کرونای انگلیسی در تهران و فوت سه شهروند بر اثر این ویروس جهش یافته برگزار شد.
مسئولان برپایی نمایشگاه از جمله مدیرعامل شرکت مادرتخصصی ایرانگردی و جهانگردی گفته بودند که بخشهایی از این نمایشگاه به صورت آنلاین پخش خواهد شد اما هیچیک از بخش‌ها جز مراسم افتتاحیه به صورت آنلاین در پلتفرم‌های اعلام شده به صورت آنلاین پخش نشد.
تنها برخی از غرفه‌ها حفاظی بین بازدیدکننده و غرفه دار گذاشته بودند
در واقع شعار نمایشگاه نیمه حضوری و نیمه مجازی محقق نشد. بنابراین نه تنها اطلاع رسانی درستی برای بخش تخصصی و مردمی شکل نگرفت بلکه در شکل اجرا نیز ایرادات جدی به آن وارد است.
چند روز قبل از این نمایشگاه، ولی تیموری معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی در نشستی با حضور مسئولان تشکل‌های گردشگری که در سالن خلیج فارس این معاونت برگزار شد، گفته بود: نمایشگاه گردشگری و صنایع‌دستی امسال به دلیل شیوع کرونا به صورت حضوری و مجازی برگزار می‌شود و به‌منظور جلوگیری از شیوع ویروس کرونا، برنامه‌ریزی‌ها و تمهیداتی اندیشیده شده که تمام پروتکل‌های بهداشتی رعایت شود. همین منظور و با هدف حفظ سلامت مردم و بازدیدکنندگان، مراسم افتتاحیه با حضور تعداد اندکی برگزار خواهد شد و تمهیداتی نیز اندیشیده شده که در طول برگزاری نمایشگاه تجمعی شکل نگیرد.
حضور وزیر در مراسم افتتاحیه بدون رعایت پروتکل‌ها
در مراسم افتتاحیه مدنظر معاون گردشگری کشور، اتفاقاً هیچیک از پروتکل‌های بهداشتی رعایت نشده بود به نحوی که در سالن افتتاحیه و در هنگام حضور وزیر میراث فرهنگی و هیأت همراه در نمایشگاه، ازدحام مانند همیشه وجود داشت.
هر چند که در روزهای بعد این ازدحام کمتر بود ولی باز هم فاصله اجتماعی بین شرکت کنندگان رعایت نشده بود. تنها چیزی که مشهود بود، تب سنجی گاه و بیگاه ورودی سالن‌ها بود و ماسکی که خیلی از افراد به صورت داشتند.
حضور ضعیف اداره‌های کل میراث فرهنگی استان‌ها
این مراسم به حدی غیراستاندارد برگزار شد که پس از بازتاب‌های خبری آن، انوشیروان محسنی بندپی استاندار تهران گفت: در مورد تجمع و برخی تخلفات در رعایت پروتکل بهداشتی در نمایشگاه گردشگری اعلام شده که رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی بررسی لازم را انجام دهند. قطعاً با متخلفین این نمایشگاه برخورد خواهد شد.
همچنین در نمایشگاه امسال، از فروش غذا و آش در محوطه باز نمایشگاه خبری نبود تنها یک سیاه چادر به ارائه آش و چای می‌پرداخت. در همین فضای باز تعدادی خودروهای قدیمی در روز اول پارک شده بودند ولی روزهای بعد نبود. با این وجود خودروهای کمپر و سافاری در محوطه حضور داشتند.
عدم تبلیغات برای جلوگیری از حضور حداکثری مردم
برای این نمایشگاه هیچ تبلیغ محیطی و مجازی انجام نشد تا مردم بتوانند در آن شرکت کنند بنابراین نمی‌توان گفت که این نمایشگاه مردمی بود. چون متولیان نمی‌خواستند حضور مردم مانند سال‌های قبل باشد با این وجود هنرمندانی که بابت یک غرفه ۱۲ متری ۵ میلیون تومان پول پرداخت کرده بودند از اینکه مردم حضور پیدا نکرده و نتوانستند صنایع دستی خود را بفروشند، ناراضی بودند.
مردمی نبودن نمایشگاه یک دلیل دیگر هم دارد. پیش از این خشایار نیکزادفر مدیرعامل شرکت مادرتخصصی ایرانگردی و جهانگردی گفته بود که این نمایشگاه در واقع به افراد الگوی سفر ایمن را توضیح خواهد داد و شرکت کنندگان می‌توانند مرکز اقامتی و یا تورهای سفر ایمن خود را معرفی کنند.
این نکته قابل تأملی بود که اصلاً در طول برگزاری نمایشگاه دیده نشد. هیچیک از غرفه‌ها و ادارات کل میراث فرهنگی استان‌ها الگوی سفر ایمن را در برنامه‌های خود نداشتند. بلکه به ارائه بروشور و موسیقی و صنایع دستی و معرفی جاذبه‌های خود در قالب پوستر و عکس پرداختند.
رویکرد گردشگری روستایی مشهود نبود
رویکرد دیگر این نمایشگاه توسعه گردشگری روستایی بود. شاید اگر از هر اداره کل استانی پرسیده می‌شد چه اقدامی برای این رویکرد در نمایشگاه انجام داده‌اید تنها جوابشان مصاحبه با رادیو روستا بود که در محل نمایشگاه حضور داشت!
همچنین از نحوه چیدمان و آماده سازی غرفه‌ها برای نمایشگاه این طور برمی آمد که خیلی از استان‌ها نمی‌دانستند آیا در برنامه حضور خواهند داشت یا نه به همین دلیل در روزهای آخر تصمیم به جمع آوری برخی اقلام برای ارائه در نمایشگاه کرده بودند و مشهود بود که هیچ آمادگی قبلی برای آن نداشتند و تنها برای رفع تکلیف حضور پیدا کردند.
همچنین خیلی از مهمترین های صنعت تورگردانی، آژانس‌ها و هتل‌ها حضور نداشتند تا این مذاکرات به تخصصی‌ترین شکل خود بیانجامد اگر هم کسی به نمایشگاه آمد بیشتر جنبه دیدار با هم صنف‌ها و دوستان را داشت.
مذاکره تخصصی با تم موسیقی!
این نمایشگاه از آنجایی تخصصی نبود که هیچیک از فعالان گردشگری و متخصصان شرکت کننده نمی‌توانستند به راحتی با یکدیگر مذاکره کنند چون صدای بلندگوها و صدای ساز و موسیقی‌های زنده‌ای در داخل سالن‌ها بسیار زیاد بود. این در حالی است که قبلاً گفته شده بود این برنامه‌ها در فضای باز اجرا می‌شود.
اما برعکس آن در سالن‌هایی که نمایشگاه ابزار آلات کشاورزی و تلکام برگزار شده بود، سکوت و فاصله زیاد غرفه‌ها و تعداد کم آنها موجب شده بود که هم بازدیدکننده تخصصی داشته باشند هم مذاکرات تخصصی شکل بگیرد.
هنرمندان صنایع دستی، فروش نداشتند
در سالن مربوط به صنایع دستی نیز با وجود اینکه هنرمندان زیادی با هزینه اداره‌های کل میراث استان‌ها و یا با حمایت شهرداری‌ها حضور پیدا کرده بودند اما برخی از هنرمندان هم با پرداخت هزینه غرفه برای فروش صنایع دستی آمده بودند و از اینکه هزینه‌ای برای غرفه داده‌اند و فروشی نداشتند، پشیمان بودند.
نمایشگاهی که پسرفت دارد نه پیشرفت
پیش از این در سال ۹۷ محمد ابراهیم لاریجانی که مدیرکلی بازاریابی و تبلیغات گردشگری را بر عهده داشت گفته بود: این نمایشگاه دوازدهمین دوره نمایشگاه تخصصی گردشگری است، با اینکه ما به اندازه پنجاهمین دوره نمایشگاه‌های فیتور یا برلین تجربه نداریم اما در چهلمین دوره از نمایشگاه گردشگری تهران، ما هم قصد داریم مانند نمایشگاه برلین بدرخشیم.
اما اکنون وضعیت برگزاری نمایشگاه از آن سال تا کنون و منهای اتفاقاتی که کرونا برای این نمایشگاه رقم زد، نشان می‌دهد که شاید این آرزو در دوره صدم نمایشگاه محقق شود! چون آن طور که بر می‌آید هر سال از کیفیت برگزاری نمایشگاه کم می‌شود.
