خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها – محمد حسین عابدی: مسئولان بهزیستی استان سمنان هرچند به صورتی رسمی آمار کمپ‌های ترک اعتیاد و نفرات درون آنها را ارائه نمی‌کنند اما تلویحاً بر کاهش چشم گیر جمعیت مراجعه کننده به این کمپ‌ها در دوران کرونا صحه می‌گذارند.
موضوعی که می‌تواند از ترس به ابتلاء شدن کرونا باشد از سوی دیگر کارشناسان نیز معتقد هستند که اگر اقناع درستی در زمینه عدم خطر جدی کمپ‌های ترک اعتیاد در قبال ویروس کرونا، در سطح استان سمنان صورت می‌گرفت شاید جمعیت معتادان مراجعه کننده این کمپ‌ها آن‌قدرها کم نمی‌شد. از یک سو مسئولان اذعان دارند که در این کمپ‌ها موارد مشکوک به کرونا دیده شده اما خطر جدی هیچکس را تهدید نکرده است و از سوی دیگر برخی معتقد هستند که به هر حال تجمع می‌تواند خطرناک باشد.
بهانه‌هایی برای نرفتن
تأثیرات کرونا بر اعتیاد آن هم در استان سمنان که مسئولان دولتی‌اش سعی دارند همیشه نشان دهند این استان کمترین مشکل را در این زمینه دارد، شگرفت بوده است یکی از کسانی که سو مصرف مواد مخدر دارد به خبرنگار مهر، می‌گوید: قیمت مواد مخدر در یکسال اخیر رشد چشم‌گیری داشته به طرزی که تریاک که هر گرم آن سه هزار تومان بود به ده هزار تومان افزایش یافته است یعنی بیش از سه برابر؛
علی اصغر با بیان اینکه گرانی سه برابری مواد مخدر به معنای این نیست که معتادان سه برابر مصرف خود را کاهش دهند، خیر به این معنی است که میزان پولی که خرج این راه می‌کنند، سه برابر شده است. بیان می‌کند: این موضوع باعث شد تا بسیاری که وضعیت مالی نسبتاً مناسب‌تری نداشتند به فکر ترک اعتیاد بیفتند از جمله برادر من که هروئین مصرف می‌کند اما یکباره کرونا رخ داد و من خودم نگذاشتم که به کمپ برود چون کنار خودم وقتی مصرف کند جایش امن تر است از اینکه در بین گروهی از مردم کرونا بگیرد و بمیرد. حقیقتاً ترس از جان باعث شد که نگذارم برادرم برود خودم که اصلاً و ابداً جایم همین جا خیلی هم خوب است.
این روایت بسیاری از معتادان استان سمنان است کسانی که در فکر واهی هستند که معتادها کرونا نمی‌گیرند اما امروز تحقیقات علمی ثابت کرده که اتفاقاً برعکس به دلیل کاهش سطح ایمنی معتادها، این قشر بیشتر در مسیر آسیب‌های ناشی از کرونا قرار دارند. قشری که از یک سو درد اعتیاد را دارند و از سوی دیگر ترس حضور در کمپ‌ها جانشان را فرا گرفته است به نظر می‌رسد در این بین باید یک راه میانه ای از سوی مسئولان استان سمنان ارائه شود.
کاهش مراجعه مشهود است
میزان حضور معتادها در کمپ‌های ترک اعتیاد استان سمنان کاهش یافته است کاهشی که البته از دو منظر قابل بررسی است نخست اینکه معتادها از ترس کرونا دیگر به مراکز اقامتی جمعی مراجعه نمی‌کنند و دوم روند کاری و رویه اجرایی بهزیستی در برنامه‌ریزی های خود باعث شده تا تعداد افراد حاضر در این اقامتگاه‌ها کاهش یابد تا بتوانند خدمات بهتری را ارائه کنند.
معاون مدیرکل و رئیس بهزیستی شاهرود در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن بیان اینکه مورد خاصی از بیماری کرونا در کمپ‌های ترک اعتیاد دیده نشده است، گفت: موارد مشکوک به کرونا وجود داشت اما بیماری قطعی خیر زیرا این کمپ‌ها به شدت کنترل شده و ایزوله هستند.
مسعود جهان سیر با بیان اینکه موردی در زمینه بیماری کرونا به خصوص در هفت مرکز شهرستان شاهرود مشاهده نشده است، بیان داشت: این مراکز هم اکنون دایر بوده و داوطلبان را پذیرش می‌کنند در این کمپ‌ها پزشک حضور دارد و بحث غربالگری ابتدایی و اولیه و تب سنجی و موارد آن برایشان انجام می‌شود و در مدت یک ماه که در کمپ هستند بحث درمانی آنها انجام و بعد از آن ترخیص می‌شود اما اگر نیاز بود که دوره آنها بازهم تمدید شود این کار صورت خواهد گرفت.
وی با بیان اینکه تعداد پذیرش‌ها قطعاً نسبت به دوران قبل از کرونا و سال گذشته کاهش یافته است اما باید در نظر داشت که بخشی از این کاهش برنامه‌ریزی شده و از سوی بهزیستی است تا بتوانیم جمع‌ها را محدود تر و خدمات را بهتر به مردم ارائه کنیم، افزود: این اتفاق در تمام مراکزی که تجمع در آنها بوده مانند مهدهای کودک، باشگاه‌های ورزشی و … نیز رخ داده و چیز کاملاً طبیعی است اما به هر حال مقوله ترس از کرونا نیز بی تأثیر نبوده است.
تلفات جانی روی نداده است
کلانتری یکی از کارشناسان درمانی بهزیستی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن بیان اینکه کمپ‌های ترک اعتیاد هر کدامشان دارای یک پزشک هستند که در آنها غربالگری و ایزوله کردن انجام می‌شود و از ورود کسانی که حتی علائم کرونا دارند، جلوگیری می‌شود، گفت: به این شکل نیست که عده‌ای بدون هیچ تشخیص و برنامه‌ریزی در یک مکان جمع شوند قطعاً تمهیدات لازم در این زمینه اندیشیده شده است. از سوی دیگر هیچ مورد خاصی هم در بیماری کرونا مشاهده نشده چه برسد به اینکه کسی جان خود را از دست داده باشد.
وی با بیان اینکه ساماندهی خوبی در کمپ‌های ترک اعتیاد استان سمنان اندیشیده شده است، بیان کرد: ما در کنار کمپ ترک اعتیاد بانوان که در شاهرود وجود دارد، کمپ‌های ترک اعتیاد آقایان در سراسر استان و مراکز درمان سرپایی حتی مرکز کاهش آسیب‌های اجتماعی یا «دی سی آی» را نیز داریم که در زمینه پیشگیری از بیماری‌ها به خصوص «اچ آی وی» فعالیت دارد این مرکز افراد را از محل‌های پاتوق معتادان گردآوری و به آنان جای خواب، امکان استحمام و بسته بهداشتی شامل پد الکلی، کاندوم، سر سرنگ و … می‌دهد که بیماری‌ها را انتقال ندهند.
بهانه معتادان
حضور در یکی از کمپ‌های ترک اعتیاد گواه مدعای بهزیستی است اما از سوی دیگر تعداد مراجعان نیز نسبت به گذشته کاهش چشم‌گیری یافته است. یکی از مسئولان این کمپ ترک اعتیاد که البته مصاحبه را منوط به نامه از بهزیستی استان سمنان می‌داند تلویحاً کاهش چشم گیر مراجعان را تأیید می‌کند.
این مسئول ترس معتادان را بی جا می‌داند و می‌گوید: اینجا همه غربالگری می‌شوند و کسی با علائم وارد نمی‌شود در نتیجه کسی که بخواهد به مصرف مواد مخدر ادامه دهد با کوچک‌ترین بهانه‌ای از آمدن به کمپ‌ها منصرف می‌شود، اینکه کرونا است و یک بهانه بزرگ و کشنده محسوب می‌شود زیرا این همه آدم در این کمپ‌ها در همین یک سال اخیر آمده، پاک شده و رفته‌اند و برای کسی هم اتفاقی رخ نداده است.
چه باید کرد؟
یک کارشناس جامعه شناسی با بیان اینکه به نظر می‌رسد معتادها نیز حق دارند که از حضور در اجتماع بترسند چون هر روز از رسانه‌ها می‌شنوند که حضور در تجمعات با گرفتاری در دام بیماری کرونا یکسان است، گفت: از دید کارشناسان بهداشتی و مسئولان بهزیستی به واقع اوضاع تحت کنترل است اما باید به این موضوع نیز اندیشید که در ذهن یک معتاد که هزاران گره ذهنی در درون مغزش وجود دارد، چه می‌گذرد؟
علیرضا معصومی با بیان اینکه به یاد داشته باشیم که ما با انسانی سر و کار داریم که بیمار است آن هم بیماری که بر ذهن وی نیز تأثیر گذاشته و روانش را مختل کرده است، بیان داشت: امروز به انسانی که سلامتی خود را دارد اگر بگوییم که اوضاع در یک تجمع تحت کنترل است برای مثال باشگاه ورزشی، ممکن است در برابر حضور مقاومت کند چه برسد به فردی که اعتیاد دارد پس باید به این بخش از ماجرا نیز نگاه درستی کرد.
وی افزود: اما درباره اینکه چه باید کرد به نظر می‌رسد یک حلقه مفقوده در این بین وجود دارد آن هم بخش ترویج یعنی گروهی کارشناسان که بتوانند شرایط بهینه کمپ‌های ترک اعتیاد را در بین معتادان ترویج داده و آگاهی رسانی کنند از سوی دیگر به نظر می‌رسد اقداماتی که بهزیستی در رسانه‌ها برای اقناع معتادان در راستای حضور در کمپ‌های ترک اعتیاد کرده، چشم گیر نبوده و باید در این بخش بیشتر کارهای عملی صورت می‌گرفت.
اقناع سازی یک گام عملی مهم
این کارشناس با بیان اینکه ماجرای حضور در کمپ‌های ترک اعتیاد مانند همین مقوله ماسک زدن در کرونا است که هر میزان اقناع مردم و مشارکتشان بیشتر باشد و البته این مشارکت و همراهی از داوطلبانه صورت گیرد، تأثیر بیشتری دارد، گفت: در زمینه ترک اعتیاد نیز اینگونه است ما اگر صدها بار هم بگوییم در کمپ‌های ترک اعتیادمان کسی کرونا نگرفته تا زمانی که این بهینه سازی ها ترویج نشوند و معتادها و خانواده‌ها از آن اطلاع نداشته باشند، اثر مثبتی نخواهد داشت.
معصومی با بیان اینکه بهترین کار این است که امروز سمن‌ها و تشکل‌های مردم نهاد فعال در حوزه مدنی و اجتماعی به مقوله اعتیاد نیز ورود کرده و مروجان فرهنگ ترک اعتیاد حتی در دوران کرونا با رعایت تمام مسائل بهداشتی باشند، ابراز کرد: بهزیستی اقدامات خوبی در این زمینه انجام داده اما تعامل بیشتر با سازمان‌های مردم نهاد قطعاً می‌تواند نتیجه بهتری را نیز ارائه کند.
در نهایت باید گفت یک سال از تاخت و تاز کرونا می‌گذرد از یک سو بهزیستی می‌گوید علی رغم کاهش در مراجعان همه چیز تحت کنترل است اما از سوی دیگر مردم و خانواده‌ها مدام در حال شنیدن اخبار ریز و درشت از کرونا هستند که در آن دوری از تجمعات بیشتر به چشم می‌آید در این بین اما مردم مانده‌اند و دوراهی که فرزندان معتادشان را به کمپ‌ها بفرستند یا خیر از آن بدتر اما کسانی هستند که از ترس کرونا به چاه ویل اعتیاد پناه برده‌اند.
