کرونا سبک زندگی ما را به طور کامل تحت تأثیر قرار داد

به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان در نشست با روانشناسان، جامعه شناسان و فعالان حوزه اجتماعی، اظهارداشت: از حضور اندیشمندان و مسؤولین انجمن‌های علمی مخصوصاً در زمینه جامعه شناسی، روانشناسی و همچنین در زمینه مسائل فرهنگی و ارتباطی خیلی متشکرم. در مبارزه با کرونا به عنوان حادثه‌ای مهم که با آن مواجه هستیم، برای ما بسیار مهم است که از نظرات همه آنهایی که باید کشور، مردم و دولت را یاری کنند، استفاده کنیم. وی با بیان اینکه شرایط ایران با کشورهای دیگر تفاوت‌های فراوانی دارد اما با یک حادثه تقریباً مشابهی همه ما مواجه شدیم که کمتر تجربه‌ای درباره آن داشتیم و همه ملت‌ها و دولت‌ها با یک سختی و گرفتاری مشابهی تقریباً همزمان روبرو شدند و این مقطع، مقطع بسیار مهمی است چرا که تاب‌آوری ملت‌های مختلف، برنامه ریزی دولت‌های گوناگون و اعتماد و رابطه‌ای که بین مردم و دولت وجود دارد را آشکارتر می‌کند، گفت: ما ملتی با نقاط قوت هستیم و اگر بخواهیم با جوامع و ملت‌های دیگر مقایسه کنیم، ممکن است جامعه ما یک مشکلات ویژه‌ای هم داشته باشد که کشورهای دیگر نداشته باشند. روحانی ادامه داد: ما طی ۴۲ سال گذشته مسائل بسیار فراوانی را دیدیم، به یک معنا می‌توانیم بگوییم ملتی هستیم که در حوادث و مسائل مختلف، آبدیده شده ایم و حوادث ما آنقدر حوادث مهمی بوده اند که در سراسر جامعه و خانواده‌ها، شهر و روستای ما، تأثیر گذاشته است. خودِ داستان انقلاب یک موضوع مهمی بود که در سراسر جامعه ما تأثیر گذاشت؛ در زندگی، سلوک و رفتار مردم و در رابطه حکومت و مردم، خیلی مساله مهمی بود. به هر حال کشوری بود که در آن از مردم کمتر سوال کرده بودند که شما چه می‌خواهید، چگونه می‌خواهید و به چه رأی می‌دهید و اصلاً در طول قرن‌ها مردم ما با چنین سوالاتی مواجه نبودند که از آنها بپرسند شما بفرمائید چه کنیم؟ حکومت‌های گذشته ما از مردم سوال نمی‌کردند. کرونا سبک زندگی ما را به طور کامل تحت تأثیر قرار داد رئیس جمهور گفت: ما مواجه شدیم با یک انقلاب عظیم و بزرگی که از روز اول گفت ما از شما می‌پرسیم چه کنیم، چه نوع حکومتی را انتخاب بکنیم، نام آن حکومت چه باشد، محتوای آن حکومت چگونه باشد و همه مردم را پای صندوق رأی فراخواند. مراحل بعد هم اینطور بود که از مردم پرسید چه کسانی بیایند برای ما قانون اساسی بنویسند، بعد از مردم پرسید این قانون نوشته شده را شما پذیرفتید یا خیر؟ و بعد همه ارکان حکومت را در برابر رأی مردم قرار داد. پس ما با حادثه‌ای مواجه بودیم که سراسر زندگی ما را عوض کرد و زندگی جدیدی را پیش روی ما گذاشت. ما با یک جنگی روبرو بودیم، جنگ خانمان سوزی که تقریباً تمام زندگی، روان، امنیت، جان و سلامت مردم را تحت تأثیر قرار داد، حال ممکن است بخشی از جامعه ما به دلیل برنایی و جوانی، خیلی زمان جنگ را به یاد نداشته باشند اما اکثر جامعه ما به خوبی به یاد دارند که آژیر خطر، ابتدا در روح و روان مردم اثر می‌گذاشت. روحانی با بیان اینکه قبل از اینکه بمب و موشک بیافتد و خسارت آن چه باشد، آن آژیرخطر کل روح و روان مردم را در آن مقطع تحت تأثیر قرار می‌داد، گفت: البته آن آژیر همه جنگاوران را هم تحت تأثیر قرار می‌داد یعنی تمام سیستم پدافندی کشور بسیج می‌شد که آن دشمن را در هوا شکار کند و نگذارد مردم دچار مشکل شوند. حوادث فراوان دیگری هم طی این ۴۰ سال داشتیم که کل جامعه ما را تحت تأثیر قرار داده و مخصوص یک شهر، یک روستا و یک بخش نبوده است. مساله تحریم کل جامعه و اجتماع را تحت تأثیر قرار داد. رئیس جمهور ادامه داد: تحریم چیز ساده‌ای نیست مخصوصاً در این ۲ سال اخیر که مردم با تحریم بسیار شدیدی مواجه بودند. اگر بخواهیم حادثه ویروس کرونا را در ایران با کشورهای دیگر مقایسه کنیم، آغاز هر چیزی قدرت و توان یک کشور برای تاب‌آوری در برابر آن حادثه است، آن هم یک حادثه چند بعدی یعنی مساله کرونا تنها یک مساله پزشکی یا مساله درمانی یا بهداشتی نبود بلکه مساله اقتصادی و اجتماعی هم بود و سبک زندگی ما را به طور کامل تحت تأثیر قرار داد. آنچه که نسل ما از کودکی تا امروز شنیده بود اینکه به هم نزدیک شوید به هم دست بدهید، با هم احوالپرسی کنید، به خانه هم بروید، همدیگر را میهمان کنید و حالا درست برعکس می‌گوید که از هم فاصله بگیرید، به هم نزدیک نشوید، خانه هم نروید، به هم غذا ندهید و اطعام نکنید. یعنی یک دفعه به ما گفتند بر عکس آنچه که نسل نسل دیروز و امروز از بچگی آموخته بودیم، عمل کنید و این خیلی کار سخت و مشکلی است که بتوانیم جامعه را آموزش بدهیم و به جامعه بگوییم که خطر چگونه است. وی گفت: مخصوصاً مشکل آن زمانی بیشتر می‌شود که در یک حادثه‌ای کاملاً غافلگیر شویم یعنی هیچ کس ۴ روز قبل یا ۱۰ روز قبل فکر نکند که فردا با چنین حادثه‌ای مواجه می‌شویم. در جنگ تحمیلی هم اینطور بود به جز عده خاصی که احساس می‌کردند ممکن است احتمالاً با جنگ مواجه شویم، مردم عادی جامعه ناگهان در ۳۱ شهریوری که همه بچه‌ها خودشان را آماده کرده بودند که فردا صبح به مدرسه بروند و عده‌ای ساک خود را جمع کرده بودند و عازم حج و مکه بودند و درست در شرایطی که مردم تصور نمی‌کردند با جنگ مواجه شوند، در ساعت حدود ۲ بعدازظهر روز ۳۱ شهریور با یک بمباران مواجه شدند و تمام مرزهای غربی کشور و بخشی از مرزهای جنوبی کشور مورد حمله و تهاجم قرار گرفت. غافلگیری در مورد آنچه قبلاً روی آن فکر نشده و آمادگی وجود ندارد، خیلی سخت است و انسان یکمرتبه با یک مشکل عظیم مواجه می‌شود. کرونا یک دشمنی بود که هنوز هم درست او را نشناختیم روحانی افزود: در کنار غافلگیری، حادثه‌ای که آدم چیزی از آن نمی‌داند و برای او تاریک است، دشمنی است که در تاریکی حمله کرده است. او را نمی‌بینیم در ظلمات و تاریکی به ما شمشیر می‌زند و نمی‌دانیم کیست و از کجا آمده است. ویروس کرونا یک دشمنی بود که هنوز هم درست او را نشناختیم. یک دشمن جدید با شیوه جدید و با نحوه تهاجم جدید به سلامت انسان‌ها و ضعیف‌کش است، یعنی دنبال آنهایی که از گذشته بیماری زمینه‌ای دارند حمله می‌کند، آنهایی که سن و سالی از آنها گذشته و قدرت بدنی شأن کمتر است را مورد حمله قرار می‌دهد. وجود این ابهام مشکل را دوچندان می‌کند و جامعه را دچار ترس، حیرت و اضطراب می‌کند. رئیس جمهور گفت: وقتی انسان آینده را درست نمی‌بیند و برای او روشن نیست، یک چاله کوچک را هم فکر می‌کند چاه است تا پایش در چاله کوچک می‌افتد فکر می‌کند یک گودال بزرگ است در حالی که اگر روشن باشد خواهد دید آن چیزی نیست و یک چاله کوچک است که می‌شود از آن رد شد اما در تاریکی همان چاله آدم را دچار اضطراب می‌کند. وی با بیان اینکه امروز کل جهان با یک همچون حادثه‌ای مواجه شده، حتی آنهایی که خیلی مدعی علم و دانش هستند، مدعی این هستند که تخت بیمارستانی آنها زیاد است، در دارو شرایط بسیار خوبی دارند، در ذخایر وضع بسیار خوبی دارند، با کشورهای دیگر متحد و منسجم هستند و به داد یکدیگر می رسند، دچار مشکل و سردرگمی شدند، گفت: حال شما در نظر بگیرید یک کشور و جامعه‌ای که با تحریم مواجه هست، دست تنهاست، خودش باید روی پای خودش بایستد، می‌داند متحدی ندارد که آن متحد امروز به کمک او بیاید، متحدش ملت خودش است و چاره‌ساز او تاب‌آوری جامعه خودش است، همه باید به صحنه بیایند و دست به دست هم بدهند. روحانی تصریح کرد: خیلی برای ما مهم است که در این مقطع همه در کنار هم قرار بگیریم، آموزش‌های لازم را به مردم بدهیم، قدرت، توانمندی و اعتماد مردم را بالا ببریم. مردم خوب اعتماد کردند؛ یعنی به متخصصین و به تخصص احترام گذاشتند. وقتی وزیر بهداشت و درمان حرف زد، وقتی مسؤول یک بیمارستان حرف زد، وقتی متخصص حرف زد، مردم هم توجه و هم قبول کردند که این مسؤول و متخصص از روی دلسوزی و دانش حرف می‌زند و قبول کردند که دارد به آنها راه حل ارائه می‌کند و این خیلی برای ما مهم است که جامعه ما به تخصص اعتماد کرد. علما و بزرگان همه به کمک آمدند. شما ساعت‌ها و روزهای اولیه این کرونا را در نظر بگیرید! زود یادمان می‌رود، اینقدر حوادث سخت و سنگین و زندگی سخت است، شما آن ساعت‌های اول کرونا را در نظر بگیرید که چه تفکرات عجیب و غریبی بود. آن یکی می‌گفت اصلاً فاصله اجتماعی یعنی چه، آن یکی می‌گفت اصلاً قرنطینه را ما نمی‌پذیریم، آن یکی می‌گفت اصلاً قرنطینه معنا ندارد، آن یکی می‌گفت حتماً باید قرنطینه شود و سخت‌ترین قرنطینه شود. تفکرات و افکار مختلف، همه آنها هم یک پشتوانه‌ای داشت، حالا یکی پشتوانه اعتقادی و علمی داشت و یکی پشتوانه‌اش تجربه شخصی بود، به هر حال هر چه که بود. رئیس جمهور ادامه داد: در آن شرایط ناگهان کشور با یک معضلی مواجه شد. در لحظه اول فکر کردیم این بیماری در یک شهر برای چند نفر وارد شده، چند ساعت بعد دیدیم، چند نفر نیست، چند ده نفر است، یک روز بعد متوجه شدیم اصلاً یک شهر نیست چند شهر است، روزهای بعد متوجه شدیم چند شهر نیست، چند استان است و همین طور درگیری‌ها افزایش‌ها و نگرانی‌ها در کنار هم قرار گرفت. اما در عین حال مردم در برابر این حادثه پیچیده، به دلیل اینکه مردم ایران این تفاوت را با ملت‌های دیگر دارند که حادثه زیاد دیده‌اند، حالا این حادثه به حق یا ناحق بوده، تحمیلی یا انتخابی بوده، به هر حال حوادث مختلفی را در این چهل سال مرتب دیدند و بنابراین، این هم یکی از این حوادث است. یک حادثه ناگوار و سختی است که مردم با آن مواجه شدند. وی افزود: شما می‌بینید آن حالتی که به یک فروشگاه هجوم بیاورند و یقه همدیگر را بگیرند، در ایران کمتر دیدیم، یا اصلاً ندیدیم. اما در بعضی از کشورها دیدیم. یعنی هول و هراس و اضطرابی که بوجود آمد و هنوز هم هست. هنوز هم در کشورهای پیشرفته صنعتی، همین دیروز، یعنی تا دیروز که اطلاع دارم، باز هم شما ۱۱ صبح بروید، ماکارونی پیدا نمی‌کنید، ظهر بروید وسایل بهداشتی نیست، بعدازظهر وسایل ضدعفونی نیست؛ کشور پیشرفته صنعتی که آن همه ادعا دارد. روحانی افزود: این اطلاعات من مربوط به ۱۰ روز پیش نیست، مال دیشب است. همچون هول و هراسی را در ایران ندیدیم. مردم نریختند غارت کنند. مردم آرامشی داشتند، آرامشی پیدا کردند و به حرف مسؤولین خود اعتماد کردند و از آن طرف بخش‌های مختلف به صحنه آمدند. یعنی اینکه می‌بینیم در یک زمان کوتاهی در حالی که برای تهیه مواد ضدعفونی در روزهای اول با مشکل مواجه بودیم، مثلاً در طول چهار روز، پنج روز یا یک هفته شرایط عادی شد. تمام بنگاه‌هایی که می‌توانستند مواد ضدعفونی را بسازند یا توسعه بدهند یا خط تولید را عوض کنند این کار را فوری کردند و شما دیدید که شرایط ما بهتر شد. رئیس جمهور ادامه داد: بیمارستان‌های ما ممکن بود در بعضی از شهرها در ساعات اول و در روزهای اولیه با یک اضطراب و نگرانی بگویند که این بیمار را زود ببرید و ممکن است تخت، پزشک و پرستار نباشد اما بعد از مدت کوتاهی همه آرام گرفتند که اگر فردی از اعضای خانواده شأن دچار مشکل شد، تخت بیمارستانی، پزشک، مراقبت و پرستار هست و این خیلی مهم است. در حالی که در کشورهای بزرگ صنعتی پیشرفته این زمان خیلی طولانی‌تر بدست آمد یعنی حتی هفته اول و دوم با کمبود تخت مواجه بودند و هنوز هم در بعضی جاها با کمبود تخت و تجهیزات مواجه هستند و حتی پرستار و پزشک آنها با کمبود تجهیزات مواجه است. وی افزود: ما زودتر توانستیم این کمبودها را جبران کنیم و به یک شرایط معمولی‌تر قدم بگذاریم. چرا؟ همه به صحنه آمدند و همه کمک کردند و ما هم آدم‌هایی داشتیم که احتکار کردند و دغل‌کاری کردند اما عده آنها محدود بود و معدود افرادی بودند. اکثر مردم به صحنه آمدند و به کمک و یاری یکدیگر آمدند و این شرایط خیلی جدیدی را برای جامعه ما ساخته است. حالا به هر حال دیر یا زود از کرونا می‌گذریم. حال ممکن است با این کرونا یک ماه دیگر مواجه باشیم، ممکن است ۵ ماه دیگر با آن مواجه باشیم و ممکن است بیشتر با آن مواجه باشیم که نمی‌توانیم به دقت بگوییم چه روزی این دوره تمام می‌شود و شاید کمتر کشوری هم بتوانند به این صراحت و قاطعیت بگوید که مثلاً این مساله تمام می‌شود. روحانی با بیان اینکه آثار کرونا هم که شما امروز دیدید بعضی از شرکت‌هایی که شرکت‌های معروفی هستند و در صنعت هوایی و ساخت هواپیما و تجهیزات قدرتمند هستند و بعضی‌ها اظهارنظر کردند که تا چند سال دیگر طول می‌کشد که شرایط پرواز هوایی به قبل از کرونا برگردد، گفت: حال ممکن است در این کلمه یک مقدار اغراق و مبالغه باشد ولی معلوم است قابل پیش‌بینی نیست یعنی هیچ‌کس نمی‌گوید که این مشکلات ۱۰ روز یا ۴۰ روز و یا ۵۲ روز دیگر تمام می‌شود و نمی‌شود پیش‌بینی کرد و این یکی از مشکلاتی است که با آن مواجه هستیم. رئیس جمهور تصریح کرد: در این مشکل برای ساخت امکانات و تجهیزات و نیازمندی‌ها که به نظر من بخش اقتصادی و علمی جامعه ما خوب به صحنه آمدند. الان در بعضی از چیزها توانستیم به اندازه مورد نیاز بسازیم یا به زودی می‌توانیم خودکفا شویم. دیروز ما با این شرکتهای دانش بنیان صحبت می‌کردیم که از توانمندی‌های خودشان، از مقدار وینتلاتوری که می‌توانستند در ۲۴ ساعت تولید کنند و یا از سی.تی‌.اسکن‌هایی که در هفته چند دستگاه می‌توانند تولید کنند، صحبت می‌کردند که بخش‌های مختلف بودند و یا ماسک‌هایی که پرستار ما نیاز دارد، N95 و یا بقیه تجهیزات و امکانات که همه اینها با قاطعیت و محکمی می‌گفتند که ما الان تأمین می‌کنیم و در هفته‌های آینده شرایط ما بهتر خواهد بود. این برای مردم ما خیلی مهم است که ما بعد از چند هفته اعلام کنیم امروز یک بخش بزرگ مواد ضدعفونی و مواد بهداشتی را قدرت صادرات داریم. نه تنها اینکه ما در داخل الان نیازمندی خودمان را رفع کردیم، قدرت صادرات نیز داریم. در بعضی از کیت‌ها که دیروز یکی از این شرکت‌ها مدعی بود که ما توان صادرات داریم و به اندازه نیاز می‌توانیم تولید کنیم و توان صادرات داریم که خیلی مهم است یعنی دلگرمی بزرگی برای مردم ما است. وی خاطرنشان کرد: وقتی یک پرستار می‌گوید من ۱۰ روز در بیمارستان ماندم و می‌توانست شب به خانه خودش برود و نرفته و مانده که یا به خاطر اهمیت بیمارانی که آنجا بود و یا به خاطر سلامت خانواده خودش که احتیاط کرد و در بیمارستان برای ۱۰ روز، ۱۵ روز، ۲۰ روز و یک ماه مانده و احساس خستگی نکرده است و با همان دلاوری و با همان روحیه بلند پرستاری کمک می‌کند که اینها خیلی مردم ما را تقویت و توانمند می‌کند. روحانی افزود: حالا بله خیلی از رسته‌های شغلی و افراد جامعه در این ایام از لحاظ اقتصادی دچار مشکل شدند که خیلی طبیعی است و حمل و نقل و گردشگری ما دچار مشکل شده است و خیلی از مشاغلی که ما اسمش را آسیب پذیر یا پرریسک گذاشتیم و حالا هر چه که اسمش گذاشتیم و مشاغلی که هنوز هم مجاز نیست و هنوز هم باز نشده، نمی‌توانیم آنجایی که ریسکش بالا است. حالا یک وقتی ریسک یک درصد است و می‌تواند ریسک کند و همیشه ما در زندگی یک درصدی ریسک می‌کنیم و از هر خیابانی که رد می‌شویم یک درصدی ریسک می‌کنیم. وی در ادامه تصریح کرد: مردم مشکلات زیادی از لحاظ معیشتی و اقتصادی دارند و خواهند داشت و همه ما باید کمک کنیم. همه دست به دست هم نمی‌دادیم نمی‌توانستیم در این نقطه باشیم. همه ما آمدیم و مشکل را کاهش داده و قابل تحمل کردیم. وی افزود: تلاش‌ها به گونه‌ای بوده است که مردم احساس نکردند در این روز سخت رها شده‌اند؛ رها شدگی بدترین ترس برای جامعه است. مردم دیدند که بیمارستان‌ها، پزشکان، پرستاران و خدمتگزاران شأن همه در صحنه هستند و دارند کار می‌کنند؛ اینکه مردم بدانند تنها نیستند بسیار خوب است. روحانی گفت: تعدادی از دانشجویان را می‌خواستیم از چین به ایران بیاوریم و می‌خواستیم این ها را در جایی قرنطینه کنیم؛ کسی زیر بار نمی‌رفت؛ چه بیمارستان خصوصی و چه بیمارستان دولتی قبول نمی‌کردند و همه می‌ترسیدند؛ از کلمه کرونا می‌ترسیدند. همه فرار می‌کردند و می‌گفتیم هتل بگیریم تا انها داخل هتل باشند اما هیچ‌کس قبول نکرد جایی فراهم باشد تا دو هفته را بگذرانند. همچنین چیزی وجود داشت. جامعه با ویروس کرونا آشنا شده است رئیس جمهور گفت: امروز اینجوری نیست و این وحشت در جامعه وجود ندارد. جامعه با ویروس کرونا آشنا شده است و فهمیده این بیماری چیست؟ امروز کسی تست کرونایش مثبت می‌شود، می‌گویند که چه بکند و حتی در خانه می‌ماند تا خوب شود. این ویروس به گونه‌ای است که ۸۰ درصد مردم این ویروس را می‌گیرند و خوب می‌شوند و خودشان متوجه نمی‌شوند. ابتدا فکر می‌کردند همه را می‌گیرد و می‌کشد و ما قدم به قدم با واقعیت آشنا شدیم و ممکن است یک ماه دیگر اطلاعات ما نسبت به امروز بیشتر باشد. دنیا هم اطلاعاتش بیشتر می‌شود. وی با بیان اینکه ممکن است به راه درمان واقعی برسیم و ممکن است به روزی برسیم که واکسن آن در اختیار ما قرار بگیرد و امروز این نگرانی‌ها کم می‌شود، گفت: این ترس و وحشت و دلهره روز اول و ابتدای کار تمام شد و این خیلی مثبت است؛ این که ما فکر می‌کردیم هرکس از خانه بیرون بیاید و در کارگاه و محل کار برود کارشان تمام است، این از بین رفته است. روحانی افزود: یک مرکز تولیدی بزرگ دو ماه است که دارد کار می‌کند و حتی یک نفر هم کرونا نگرفته است؛ همه مراعات کردند و دارند کار می‌کنند؛ یک کارخانه چند هزار کارگری نه در کارخانه‌ای با ۵ کارگر؛ این خیلی مهم است که ما روز به روز بتوانیم مردم را نسبت به واقعیت آگاه کنیم. راه را برای مردم باید هموار کنیم و مراکزی باشد و مراکز مورد اعتماد مردم باشد. خواهش می‌کنم یک مراکزی داشته باشیم و سامانه‌هایی در فضای مجازی باشد که مورد اعتماد مردم باشد. خود ستاد ملی کرونا لیست بدهد که این سامانه‌ها مورد اعتماد است و مردم بدانند که گوششان به کجا باشد و به کجا اعتنا نکنند. در مجموعه من می‌توانم بگویم یک آزمایش برای ما و بشریت است.