سرهنگ ستاد قاسم اکبری مقدم پژوهشگر سازمان حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس ارتش جمهوری اسلامی ایران در یادداشتی با مرور نقش اهل سنت کشورمان در دوران دفاع مقدس، زندگی و خدمات یکی از قهرمانان اهل سنت کشورمان، نخستین شهید خلبان دوران دفاع مقدس، سرلشکر خلبان شهید خالد حیدری را واکاوی کرده است.
دراین یادداشت میخوانیم:
از دیرباز تاکنون در مقاطع مختلف تاریخی، آنچه بیش از هر نکته دیگر، در سایه اقوام و فرهنگهای مختلف عامل انسجام و بقای کشور شد، اتحاد است. در برهههای مختلف، دشمنان خارجی از هر سوی به دنبال بخشی از خاک کشور به ایران حمله کردند اما سد محکمی از مردم در مقابل دشمنان ایستادند و با چنگ و دندان از وطن خود دفاع کردند. سرزمین ایران متشکل از اقوام و فرهنگهای گوناگون است و این تکثر اقوام عامل قدرت محسوب میشود.
مرزنشینان کشور همواره در مواجه با تهاجم دشمنان خارجی در خط مقدم دفاع بوده و هستند. جنگ تحمیلی با حمله عراق در در شهریور سال ۵۹ آغاز شد. بسیج مردمی با فرمان امام شکل گرفت و از همه اقشار و گروهها برای دفاع از کشور به صحنه جنگ آمدند.
مرزنیشنان اولین مدافعان حریم ایران اسلامی شدند و با وجود نبود تجهیزات و ادوات جنگی تا مدتها دشمن را پشت مرزهای کشور نگه داشتند. در حالی که رژیم بعث عراق در حمله به ایران از هیچ جنایتی فروگذار نکرد اما بسیاری از مرزنشینان در شهرهای خود ماندند و با وجود حملات توپخانهای و آتش سنگین دشمن، خانههای خود را ترک نکردند تا زمانی که مجبور به کوچ اجباری به شهرهای دیگر شدند.
در بیشتر شهرهای مرزی شمال، جنوب، غرب و شرق کشور، هموطنان اهلسنت در کنار شیعیان، همواره علاوه بر دفاع از مرزها مدافع ارزشهای ایران اسلامی نیز بوده، هستند و خواهند بود. همانطور که شیعیان ایرانی دغدغههای حضور در میادین دفاع از کیان و امنیت کشور را در مقاطع مختلف زمانی داشتهاند، هموطنان اهل سنت کشور نیز در اقصی نقاط کشور در راه دفاع از ارزشهای اسلام و انقلاب حضور فعال داشته و شهدای بسیاری تقدیم اسلام کردهاند.
در این میان هموطنان اهل سنت شهدای بسیاری را تقدیم کشور کردهاند که وجود ۱۱ هزار شهید اهل سنت گواه بر این ادعاست. استانهای کردستان، آذربایجان غربی، کرمانشاه، سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی و هرمزگان بیشترین شهید را برای حفظ امنیت و آرامش و دفاع از آب و خاک ایران اسلامی تقدیم نمودهاند.
این موضوع نشانهای از بصیرت رزمندگانی است که به دور از تعصبات مذهبی بر سر اهداف مشترک ملی و دینی خود ایستادهاند و برخلاف آن چیزی که رسانههای بیگانه تلاش برای اثبات آن به عنوان جنگهای شیعه و سنی در منطقه دارند، افق دیدشان بلند و دوراندیش هستند و با هدف مبارزه با دشمن مشترک مسلمانان در دنیا خونهای زیادی دادهاند. این موضوع در وحدت گروههای شیعه و سنی رزمندگان جبهه مقاومت سوریه و عراق، عرصه دفاع از حریم اهل بیت(ع) و نبرد با تروریستهای تکفیری کاملا نمایان بود.
برای یادآوری و مرور حماسههایی که هموطنان اهل تسنن در مقاطع مختلف انقلاب اسلامی در دفاع از کیان ایران اسلامی آفریدهاند و جانفشانیهای بی نظیری را داشتند نگاهی به حماسهآفرینی یکی از افسران و خلبان رشید اهل سنت نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران شهید سرلشکر خلبان خالد حیدری میاندازیم.
خالد حیدری، دوم آبان ماه سال ۱۳۲۹روستای قُلقُله از توابع شهرستان مهاباد، در خانواده مذهبی و پرتلاش کشاورز به دنیا آمد. در سن ۷ سالگی قدم به دبستان روستا گذاشت. پس از دریافت گواهی دوره دبستان و موفقیت درسی، پدرش او را با دیگر برادرانش برای ادامه تحصیلات دبیرستانی به شهر مهاباد برد. در آنجا تحت نظر پدرش دورهی شش ساله دبیرستان را به پایان برد. سرمشق دیگر اقوام و جوانان فامیل بود. از نظر ادب، انسانیت، رفتار و کردار، نسبت به والدین، اقوام و دیگران به راستی نمونه و بینظیر بود و ضمن تحصیل دبیرستانی، فنون نقاشی و خطاطی را نیز به خوبی فرا گرفت و نقاش چیرهدستی شد که آثارش هنوز باقی و موجود است.
خالد با موفقیت دوره دبیرستان را طی و دیپلم خود را اخذ کرد و در سال ۱۳۵۰ برای گذراندن دوره مقدس سربازی در نیروی هوایی ارتش مشغول به خدمت شد. پس از سپری کردن دوره خدمت سربازی در آزمون ورودی دانشکده خلبانی نیروی هوایی شرکت کرد و با قبولی در این آزمون به نیروی هوایی و دانشکده خلبانی وارد شد.
خالد حیدری پس از طی دوره یک ساله مقدماتی در ایران سال ۱۳۵۳ جهت فراگرفتن دورههای تکمیلی به مدت دو سال به آمریکا اعزام شد. طبق گواهی و اظهار دوستان، رفقا و همدورهایها، خالد حیدری به طور کامل و دقیق پایبند به انجام وظایف دینی و عبادی خود بود و در همان مدت اقامت در آمریکا از فرصت ایجاد شده استفاده نمود و زبان انگلیسی را تکمیل و موفق به اخذ لیسانس زبان گردید.
وی پس از آموزش پرواز با هواپیماهای «تی ۳۷ » و «تی ۳۸ » و «اف-۴ » بهعنوان خلبان شکاری به ایران بازگشت. پس از ۶ ماه حضور در پایگاه یکم شکاری، در سال ۱۳۵۶ به پایگاه سوم شکاری همدان منتقل شد.
در روز ۳۱ شهریور ماه ۱۳۵۹ سروان خالد حیدری در مرخصی روزانه به سر میبرد که بلافاصله پس از حمله دشمن در آخرین لحظات ساعت کاری اداری، خود را به عملیات پایگاه معرفی و آمادگی خود را برای انجام عملیات و انتقام از دشمن اعلام نمود.
برابر طرحهای مصوب و ابلاغی که با توجه به تحرکات رژیم بعثی صدام از اوایل سال ۱۳۵۹ توسط کارشناسان و طراح عملیات نیروی هوایی تهیه شده بود، اولین پایگاههای درگیر شامل پایگاه سوم شکاری همدان و ششم شکاری بوشهر بودند. خلبانان در اتاق عملیات به مرور نقشههای پروازی پرداخته و آخرین توضیحات و توجیهات را از زبان افسران طراح عملیات میشنیدند و بیصبرانه منتظر پاسخ به متجاوز بودند. در سویی دیگر کارکنان مسئول آماده سازی هواپیماها در حال انجام تستهای نهایی بر روی مرکبهای آهنین بودند. در بخشی دیگر مسؤلین مهمات، سرگرم آمادهسازی بمبها و راکتهایی بودند که قرار بود تا ساعتی دیگر با دست توانمند خلبانان جان بر کف ایران به مثابهی خشم ملتی بزرگ، بر سر دشمن بعثی فرو ریخته شوند.
چهار فروند هواپیمای فانتوم «اف۴ئی» در هوای گرم و مرطوب پایگاه ششم شکاری بوشهر، با تلاش خستگیناپذیر متخصصین فنی و تسلیحاتی تست و آماده عملیات شدند و هشت خلبان شجاع و دست از جان شسته آماده شدند تا بر پرندههای آهنین بال خود پاسخ سهمگینی به متجاوز بدهند.
نام گروه اول پروازی «البرز» و لیدر و فرمانده عملیات سرگرد خلبان جهانگیر ابنیمین تعیین شد و رأس ساعت ۱۶:۳۰ در یک آرایش گروهی ۴ فروندی برای نخستین بار باند فرودگاه پایگاه ششم شکاری بوشهر را به قصد بمباران پایگاه هوایی شعیبیه در استان بصره عراق ترک کردند. این پایگاه هوایی در نزدیکی مرز ایران قرار داشت و برای پشتیبانی از یگانهای زمینی دشمن در منطقهی خوزستان بسیار فعال و تأثیرگذار بود. در این پایگاه ۱۸ فروند هواپیمای شکاری «میگ-۲۱»، ۱۴ فروند بالگرد«آلوئت-۳» و ۱۲ فروند بالگرد«ام ای-۸» وجود داشت.
گروه دوم پروازی به نام «آلفا-رد» و به فرماندهی سرگرد خلبان سیدجلیل پوررضایی از پایگاه سوم شکاری همدان بود. نخستین گروه پروازی جنگی در این پایگاه در ساعت ۱۷:۲۵ در یک آرایش گروهی چهار فروندی به قصد بمباران پایگاه هوایی کوت در استان العماره عراق به پرواز درآمدند. در این پایگاه دشمن ۴۵ فروند هواپیمای شکاری بمبافکن «سوخو-۷» و ۱۶ فروند شکاری بمب افکن «سوخو-۲۲» و ۲۴ فروند انواع شکاری رهگیر «میگ-۱۵ و ۲۱» داشت.
گروه اول پروازی پایگاه ششم در ساعت ۱۷:۳۰ اولین بمب ۸۲۰ پوندی مدل«ام۱۷۷»، توسط لیدر دسته پروازی بر روی باندهای پروازی، مسیرهای خزش و پناهگاههای موجود در پایگاه شعیبیه فرو ریختند و دشمن بعثی در عین ناباوری اولین ضربه سهمگین را از سوی فرزندان این سرزمین دریافت کرد.
جنگندههای گروه دوم پروازی «آلفا-رد» در ساعت ۱۷:۵۵بر روی اهداف پایگاه کوت بودند. لیدر دسته نابودی بخشهای ابتدایی باند پایگاه کوت را بر عهده گرفته بود و نابودی بخشهای میانی را هواپیمای شماره ۲ به فرماندهی سروان خلبان خالد حیدری و کمکی سروان محمد صالحی بر عهده داشت. هواپیمای شماره ۳ وظیفه انهدام مناطق انتهای باند و شماره ۴ سایر اماکن و تأسیسات را بمباران میکردند.
هواپیماها بمبهای خود را رها کرده و آتش مهیب و انفجارهای عظیم در پایگاه کوت بر پا شد و ضربه مهلکی بر دشمن وارد شد، بهطوریکه امکان هر گونه پرواز در روزهای بعد علیه کشورمان، از این پایگاه گرفته شد.
در جریان این عملیات پدافند هوایی دشمن به خاطر حملات دقایق قبل به پایگاه «شعیبیه» هوشیار شده بود، که متأسفانه هواپیمای سروان خلبان خالد حیدری و محمد صالحی گروه پروازی «آلفا-رد» در اثر آتش انبوه دشمن تعادلش بهم میخورد و هواپیما در رودخانه دجله در نزدیکی هدف دچار سانحه شده و سقوط مینماید. در این حمله خلبان محمد صالحی به همراه خالد حیدری مفقودالاثر شدند.
پس از گذشت ۳۲ سال در یک عملیات اکتشاف در یک قبرستان در شهر کوت پیکر خلبا های آلفا-رد پیدا شد و در آبان ماه ۱۳۹۲ پیکر این عزیزان به ایران بازگرداننده شدند و پس از یک مراسم باشکوه پیکر خالد حیدری به زادگاهش مهاباد انتقال داده شد و در کنار تندیس هواپیمایش که در میدان ورودی این شهر نصب شده است، به خاک سپرده شد. در عملیات لایروبی رودخانه دجله نیز لاشه متلاشی شده هواپیمای عملیات آلفا-رد پیدا شد.
شهید سرلشکر خلبان خالد حیدری هنگام شهادت ۲۹ سال سن داشت و از وی تنها یک فرزند دختر به نام «طلا» به یادگار مانده است که در هنگام شهادت پدرش دو ماهه بود.
خالد حیدری بهعنوان اولین شهید برونمرزی نیروی هوایی ارتش در دوران دفاع مقدس و نیز شهید وحدت در استان آذربایجانغربی میباشد. تندیس خلبان شهید خالد حیدری، نخستین خلبان شهید نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در کنار ماکت هواپیمای آن شهید بزرگوار، در ورودی مهاباد- ارومیه نصب شده است.
مستند سینمایی «آلفا-رد» آخرین فیلم مستند هوشنگ میرزایی از مستندسازان کشور که با موضوع زندگی اولین خلبان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در جنگ تحمیلی «شهید سرلشکر خلبان خالد حیدری» در صداو سیمای مرکز مهاباد تهیه و تولید شده و توانست یاد و خاطره اولین خلبان «کُرد» شهید دفاع مقدس را در یادها زنده و باعث معرفی کامل این شهید گمنام گردد.
در پایان یاد و خاطره تمامی شهدای دفاع مقدس هشت ساله به ویژه شهدای اهل سنت و اولین خلبانان شهید نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی که تنها ساعاتی پس از آغاز رسمی تهاجم رژیم بعث به فیض عظیم شهادت نائل آمدند، شهید سرلشکر خلبان خالد حیدری و شهید سرلشکر خلبان محمد صالحی را گرامی میداریم.
یادشان گرامی راهشان پررهرو باد.
انتهای پیام