کرونا پاسخی به عدم درک مفهوم گونه‌های مهاجم در اکوسیستم‌ها است

حسین آخانی در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن بیان اینکه برای پاسخ به پرسش تأثیرات کرونا بر محیط‌زیست سه مرحله زمانی قبل از کرونا، هم‌اکنون و پسا کرونا را باید تعریف کرد، ابراز داشت: قبل کرونا انسان به شدت به خودش مغرور شده بود و فکر می‌کرد هر کاری را می‌تواند انجام دهد به همین دلیل تمام مرزهای اخلاقی را در برخورد با طبیعت از بین بُرد که یکی از آن‌ها گسترش طمع غذایی به هر موجودی روی کره زمین بود به‌هرحال انسان به شکلی خود را محق می‌داند هر غذایی را بخورد و هر موجودی را بکشد و هر منبعی را دست بزند. وی بابیان اینکه دست‌درازی بشر در طبیعت باعث شد ویروس کرونا را که در بدن موجودات دیگر نیز بود را وارد چرخه زندگی خود کند، افزود: این بزرگترین درس طبیعت برای انسان محسوب می‌شود که بشر می‌بایست از واردکردن یک موجود به اکوسیستم دیگر جلوگیری کند کرونا در بدن خفاش مشکلی برای او ایجاد نمی‌کند اما در مورد انسان سلامتی را تهدید می‌کند. تأثر شگرف کرونا بر محیط زیست استاد گیاه‌شناسی دانشگاه تهران بابیان اینکه ویروس کرونا پاسخی به عدم درک مفهوم گونه‌های مهاجم در اکوسیستم‌ها است، ابراز داشت: علیرغم اینکه سال‌ها دانشمندان تاکید کردند این کار اشتباهی است متأسفانه بشر این را باور نمی‌کرد، به عنوان مثال نباید کهور آمریکایی، گیاه چینی یا ماهی تیلاپیا به ایران وارد می‌شد ازآنجاکه مرگ را در مورد طبیعت نمی‌بینیم آسیب اینجا به جایی دیگر را متوجه نمی‌شویم اما در مورد کرونا و انسان قابل‌درک است زیرا مستقیماً باعث مرگ می‌شود. آخانی بابیان اینکه هم‌اکنون کرونا به عنوان یک اپیدمی در دنیا گسترش پیدا کرد و ایران هم یکی از کشورهایی که به شدت تحت تأثیر قرار گرفت، تصریح کرد: دوران کرونا باعث شد بخش قابل‌توجهی از مردم کره زمین خانه‌نشین شوند و این تأثیرات بسیار شگرفی روی محیط‌زیست داشت. وی بابیان اینکه در دوران کرونا انسان متوجه شد کاستن از فعالیت‌های روتین بشر تا چه می‌تواند روی بهبود اوضاع کره زمین تأثیر بگذارد، افزود: اکثر پروازهای دنیا لغو شدند و دیگر حجم بسیار زیادی از دی اکسید کربن به جو وارد نمی‌شود آب و هوا در بسیاری از جاهای دنیا بهتر شد زیرا دو درصد گازهای گلخانه‌ای بر اثر همین پروازها صورت می‌گیرد لذا اگر به نصف تقلیل یافته باشد انسان توانسته در همین مدت یک درصد گازهای گلخانه‌ای که به جو وارد می‌شد را کم کند. افزایش مصرف آب ضرر کرونا بر محیط زیست استاد گیاه‌شناسی دانشگاه تهران بابیان اینکه به عنوان نمونه در چین مصرف انرژی ۲۵ درصد و در نیویورک ۵۰ درصد گاز مونوکسید کربن کم شد، ابراز داشت: آلودگی هوا به شدت درجاهای مختلف دنیا کاهش یافت در کشور خودمان هم این تصویر را به طور مشخص قابل درک است که هوای تهران پاک و مصرف بنزین کم شد این دستاورد بزرگی به شمار می‌رود. آخانی ضمن بیان اینکه خانه‌نشینی فرصت بسیار زیادی به طبیعت می‌دهد تا خود را مدیریت کند، تصریح کرد: لغو شدن سفرهای نوروزی باعث شد تا در ایام عید جنگلی آتش نگیرد زباله‌ای در طبیعت رها نشود و حیوانات از مزاحمت‌های انسان در امان بودند، کرونا با محدود کردن انسان تا حدود زیادی توانست حداقل به صورت موقت فشار قابل توجهی از کره زمین بردارد. وی افزود: در کنار همه فوایدی که کرونا بر روی محیط‌زیست داشت اما تأثیرات منفی نیز دارد که مصرف آب یکی از آن‌ها است که با وارد شدن به فصل گرما می‌تواند مشکلات بسیار جدی در تابستان وارد کند، وارد شدن حجم بسیار زیادی از مواد شوینده و پسماندهای کرونایی به طبیعت آسیب‌زا خواهد بود و عدم تفکیک زباله از اثرات منفی شیوع کرونا محسوب می‌شود اما در کل اگر بخواهیم برآیند این اتفاقات را نگاه کنیم می‌تواند مثبت باشد. پساکرونا وقت تغییر نگاه انسان به رفتارش در کره زمین استاد گیاه‌شناسی دانشگاه تهران بابیان اینکه در دوران پسا کرونا فرض بر مدیریت بحران تا یک سال آینده است، ابراز داشت: دوران پسا کرونا مستلزم تغییر نگاه ما به زندگی و رفتارهایی که در کره زمین است و امیدواریم این اتفاق منجر به تغییرات جدی در رفتار ما انسان‌ها شود. آخانی در ادامه تصریح کرد: در دوران پسا کرونا به جای اینکه کشورها هزاران میلیارد دلار خرج نیروی نظامی خود کنند این بودجه‌ها را می‌بایست درراه علم، پژوهش و حفظ محیط‌زیست به‌کارگیرند و اگر این اتفاق می‌افتاد ما امروز در برابر این ویروس تا این حد شکننده نبودیم که این خاص ابرقدرت‌هایی نظیر آمریکا نیست. وی افزود: دولت ما نیز در رفتارهای توسعه‌ای، اقتصادی و سیاسی بخش زیادی از منابع مالی را صرف کرد و متأسفانه علم فراموش و خرج طرح‌های سدسازی و انتقال آب و پروژه‌های گران قیمتی شد که بیشتر به نفع شرکت‌های خاص است و اگر این بودجه‌های هنگفت در پژوهش صرف می‌شد، امروز می‌توانستیم بهتر این بحران را مدیریت کنیم، لذا امیدواریم در دوران پسا کرونا نگاه به علم تغییر یابد و بپذیریم علم بهتر است نه ثروت.